Na wstępie

W pracy dekarza szczególną rolę odgrywa Kodeks cywilny, ponieważ opisano w nim ogólne zasady zawierania i wykonania umów, w tym umów sprzedaży (art. 535–555). Dokładnie określono również zasady reklamowania wadliwych prac, przez konsumentów, tj. odpowiedzialności z tytułu rękojmi oraz gwarancji (art. 556–581).
Fot. Flickr
Drugim istotnym aktem prawnym jest ustawa o prawach konsumenta, która określa obowiązki dekarzy zarówno przy wykonywaniu usług, jak i przy umowach zawieranych na odległość oraz poza lokalem przedsiębiorstwa. Ponadto wymienia się w niej i opisuje uprawnienia konsumenta związane z powyższymi umowami, w szczególności zaś określa zasady, na jakich przysługuje mu prawo do złożenia oświadczenia o odstąpieniu od umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa bądź na odległość.

Dekarz musi także zdawać sobie sprawę, jakie skutki grożą mu za stosowanie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów. W tym celu niezbędna może okazać się lektura ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów. I wreszcie, w związku z coraz popularniejszym polubownym rozwiązywaniem sporów między przedsiębiorcami a konsumentami, przydatnymi mogą być: ustawa o Inspekcji Handlowej oraz rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości dotyczące polubownego rozwiązywania sporów przed sądami konsumenckimi.

Umowy i ich rodzaje - Strony umowy

Podkreślenia wymaga fakt, że każda umowa w obrocie konsumenckim zawierana jest przez co najmniej dwie strony, które dążą do dwóch odmiennych celów. Jedną jest konsument – podmiot nieprofesjonalny, uznawany za słabszą stronę stosunku umownego i objęty szczególną ochroną prawną.

Drugą natomiast jest przedsiębiorca– ( w naszym przypadku dekarz) , podmiot profesjonalny, którego powinny cechować: staranność zawodowa, rzetelność i uczciwość w podejmowaniu czynności względem konsumenta. Oba podmioty łączy wspólna umowa, ale dzieli odmienny interes.

Konsument dąży bowiem do tego, aby zapłacić za usługę lub towar konsumpcyjny jak najniższą cenę, z kolei przedsiębiorca chce osiągnąć jak najwyższy zysk, a więc jest zdeterminowany, aby uzyskać jak najwięcej pieniędzy za wykonane świadczenie. Należy wyważyć oba te interesy i tak skonstruować umowę, aby potrzeby obydwu stron zostały zaspokojone.

Forma umowy w praktyce dekarskiej na które obowiązuje gwarancja

Wyróżnia się cztery główne formy zawierania umów:

1) ustne
– Zlecenie wykonania prac dekarskich przez klienta indywidualnego

Przykład praktyczny
Klient przedsiębiorstwa dekarskiego umówił się na naprawę dachu , która uległ zepsuciu. W tym celu zobowiązał dekarza do zakupu na jego koszt pokryć dachowych a następnie rozliczenia jej na fakturze wraz z usługą. Czy taka umowa jest ważna z punktu widzenia prawa?

TAK Strony umowy, klient i dekarz mogą umówić się na świadczenie danej usługi w ramach przedsiębiorstwa dekarskiego. Naturalnie dobrze aby przy tego rodzaju rozmowie uczestniczył jeszcze ktoś trzeci , aby zawsze była możliwość dowiedzenia swoich racji np. przed sądem.

2) pisemne
– podpisanie umowy z innym przedsiębiorcom na świadczenie usług

Przykład praktyczny
Dekarz podpisał z innym przedsiębiorcą umowę o współpracy z której wynika , że w ramach usług strony będą sobie przesyłać wzajemnie klientów , jeżeli np. jeden nie będzie w stanie samodzielnie wykonać usługę. Czy taka praktyka również może być przedmiotem gwarancji?

TAK W przypadku, kiedy klient powierza wykonanie danej pracy naprawczej jednemu dekarzowi, dekarz ten może zlecić w ramach umowy z drugim dekarzem wykonanie tej pracy. Taka praca również podlega gwarancji , której może udzielić jeden czy drugi przedsiębiorca.

Udzielenie gwarancji następuje przez złożenie oświadczenia gwarancyjnego w dowolnej formie, w tym również w reklamie. Konsument ma prawo żądać od gwaranta wydania oświadczenia na papierze lub innym trwałym nośniku. Warto pamiętać, że brak dokumentu gwarancyjnego w żaden sposób nie uszczupla uprawnień kupującego wynikających z gwarancji – mogą jednak powstać trudności z ustaleniem zakresu jej treści.

3) w postaci elektronicznej
– za pomocą środków porozumiewania się na odległość, np. Internet

Przykład praktyczny
Przedsiębiorstwo dekarskie na swojej stronie internetowej ma informację dotyczącą gwarancji jakości na wszelkiego rodzaju usługi. Gwarancja wynosi 2 lata . Czy zapis taki jest wystarczający aby domagać się wykonania napraw gwarancyjnych?

TAK Zapis taki jest wystarczający, aby skorzystać z prawa go gwarancji. Zakres odpowiedzialności gwaranta jest określony w oświadczeniu gwarancyjnym. Może obejmować przede wszystkim zwrot zapłaconej kwoty, wymianę bądź naprawę rzeczy lub zapewnienie innych usług (np. bezpłatne holowanie samochodu w przypadku awarii). Trzeba przy tym pamiętać, że gwarant dobrowolnie i samodzielnie określa swoje obowiązki.

4) w sposób dorozumiany
– kiedy klient za każdym razem przyjeżdża z tym samym

Przykład praktyczny
Klient zobowiązał dekarza do naprawy dachu , jak to czyni od 10 lat w okresie letnim od marca. Dekarz od lat wie, że klientowi w związku z tym ma wymienić dachówkę i dokonać niezbędnych napraw. Czy w związku tym dekarz może podjąć pracę?
TAK. Na tym właśnie polega umowa wyrażona w sposób dorozumiany , że dekarz znający klenta wie , co ma naprawić. Może on spokojnie dokonywać wymiany i innych napraw , które uzna za potrzebne , ponieważ z praktyki z klientem przez lata został wypracowany wzorzec napraw.

Gwarancja jakości wykonywanych prac

Gwarancja to – obok rękojmi – podstawa złożenia reklamacji przez klienta na usługi wykonane przez dekarza. Jest to dobrowolne oświadczenie dotyczące jakości towaru złożone przez przedsiębiorcę, czyli gwaranta. Treść gwarancji powinna być sformułowana w sposób jasny i zrozumiały, w języku polskim. Gwarancja wskazuje obowiązki gwaranta i uprawnienia konsumenta w przypadku, gdy sprzedany towar nie ma właściwości określonych w oświadczeniu gwarancyjnym. W szczególności powinna zawierać takie informacje, jak:
-nazwa i adres gwaranta lub jego przedstawiciela w Polsce;
-czas trwania i zasięg terytorialny ochrony gwarancyjnej;
-uprawnienia przysługujące w razie stwierdzenia wady;
-stwierdzenie „Gwarancja nie wyłącza, nie ogranicza ani nie zawiesza uprawnień kupującego wynikających z przepisów o rękojmi za wady rzeczy sprzedanej”.

Warto pamiętać, że obietnice złożone w reklamie są traktowane na równi z tymi zawartymi w oświadczeniu gwarancyjnym.
Ważne:
Gwarantem może być producent dachówek dystrybutor lub sprzedawca, a także dekarz.
Czas gwarancji zależy od woli gwaranta, może więc ona trwać np. rok lub 5 lat bądź zostać udzielona dożywotnio. Jeżeli w oświadczeniu gwarancyjnym nie określono okresu ochrony, przyjmuje się, że wynosi on 2 lata – licząc od dnia, w którym wydano towar konsumentowi.

Jeżeli gwarant wymienił wadliwy produkt na nowy lub dokonał istotnych napraw, termin gwarancji biegnie od nowa od momentu dostarczenia klientowi wymienionej lub naprawionej rzeczy. W przypadku wymiany pojedynczej części należącej do reklamowanego towaru czas gwarancji biegnie od nowa w odniesieniu do tej części – np. wymiana karty graficznej w komputerze.

W innych przypadkach – np. reklamacja w zakresie wymiany lub naprawy nie została uznana przez gwaranta albo naprawa nie była istotna bądź konsument żądał od gwaranta działań innych niż wymiana i naprawa – okres trwania gwarancji wydłuża się o czas, przez który konsument nie mógł korzystać z towaru w związku ze złożoną reklamacją.

Z orzecznictwa

Obowiązki gwarancyjne istnieją dopóki cel gwarancji nie zostanie osiągnięty i może zdarzyć się również tak, że strona uprawniona będzie dochodziła świadczeń gwarancyjnych już po upływie okresu gwarancyjnego. W takiej sytuacji obowiązana jest jednak udowodnić, że wady ujawniły się przed upływem okresu gwarancyjnego.

I ACa 206/12, Możliwość dochodzenia świadczeń gwarancyjnych po upływie okresu gwarancyjnego. - Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie
Zobowiązanie gwaranta ma charakter obiektywny, rodzi odpowiedzialność za skutek, gdyż obowiązkiem gwaranta jest skuteczne naprawianie rzeczy. O skuteczności naprawy można mówić wówczas, gdy przywrócona zostaje pełna sprawność rzeczy objętej gwarancją.
VI ACa 356/10 - Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie
Wada rzeczy uzasadniająca gwarancję, o jakiej mowa w art. 577 § 1 k.c., dotyczy tylko cech użytkowych rzeczy, a nie także jej wartości /handlowej/ czy też estetyki, jak to ma miejsce przy rękojmi. Polega ona między innymi na takiej cesze (lub braku cech), która zmniejsza użyteczność rzeczy ze względu na cel wynikający ze zwyczajnego jej przeznaczenia. Podobnie natomiast, jak w wypadku rękojmi, chodzi tu o wadę powstałą z przyczyn tkwiących w rzeczy w momencie jej wydania (art. 578 k.c.).
I CKN 821/99 - Wyrok Sądu Najwyższego

Termin wykonania gwarancji

Przedsiębiorca - dekarz- Gwarant - musi wykonać swoje obowiązki w terminie wskazanym w oświadczeniu gwarancyjnym. Jeżeli nie określono tego czasu, powinien uczynić to niezwłocznie, nie później niż w terminie 14 dni od dnia dostarczenia mu rzeczy przez konsumenta.

1. Gwarant zapewnia sprawną pracę przedmiotu sprzedaży przez okres 24 miesięcy od daty jego wydania.
2. Gwarant zobowiązuje się do bezpłatnego usunięcia wad fizycznych, jeżeli wady ujawnią się w terminie 24 miesięcy od daty jego wydania lub do dostarczenia wolnego od wad przedmiotu sprzedaży. Nabywcy przysługuje żądanie dostarczenia przedmiotu sprzedaży wolnego od wad, jeżeli w terminie gwarancji dokonane zostały co najmniej 4 jego naprawy, a przedmiot sprzedaży jest nadal wadliwy.
3. Odpowiedzialność z tytułu gwarancji obejmuje tylko wady powstałe z przyczyn tkwiących w przedmiocie sprzedaży.
4. W razie zaistnienia wad nabywca dostarczy przedmiot sprzedaży na koszt gwaranta do punktu serwisowego.
5. Gwarant zobowiązuje się wykonać obowiązki wynikające z niniejszej gwarancji w terminie 14 dni od dnia dostarczenia przedmiotu sprzedaży.
6. Niebezpieczeństwo przypadkowej utraty lub uszkodzenia przedmiotu sprzedaży od dnia jej wydania gwarantowi do dnia jej odebrania przez nabywcę ponosi gwarant.
7. Gwarancją nie są objęte:
- mechaniczne uszkodzenia spowodowane przez nabywcę,
- uszkodzenia i wady powstałe na skutek używania i przechowywania przedmiotu sprzedaży niezgodnie z instrukcją obsługi,
- naprawy podjęte przez nabywcę we własnym zakresie.
8. Gwarancja obowiązuje na terenie Polski.
9. Gwarancja nie wyłącza, nie ogranicza ani nie zawiesza uprawnień nabywcy wynikających z niezgodności przedmiotu sprzedaży z umową.

Bibliografia:
www.UOKIK.gov.pl
Podstawa prawna:
Kodeks cywilny ( Dz. U. z 2014 poz. 121 ze zm.)

Przemysław Gogojewicz
Kancelaria Usług Prawnych